Rok 2022 to przede wszystkim rok: wojny w Europie, drogiej energii, końca pandemii i często stosowanego przez brytyjskie media określenia „Cost of living crisis”. Zobaczcie 38 najciekawszych wydarzeń finansowych minionego roku.
1. Inwazja Putina na Ukrainę
Oto kluczowe momenty:
- Atak rozpoczął się rankiem 24 lutego 2022
- Pod koniec lutego 64-kilometrowy konwój jadący do Kijowa został uchwycony przez satelity. Konwój był logistycznie źle rozplanowany i już po tygodniach walk Rosja wycofała się
- Kraje Zachodnie decydują o nałożeniu sankcji na Rosję
- Rubel w pierwszych chwilach wojny mocno spadł, po czym szybko odzyskał swoją wartość
- Zostały zamrożone aktywa Oligarchów takie jak luksusowe jachty, domy czy środki w zagranicznych bankach
- Skonfiskowane zostaje 300 miliardów dolarów rosyjskich pieniędzy (Centralnego Banku Rosji). Pieniądze te mają zostać przeznaczone na odbudowę Ukrainy
- Zagraniczne firmy wycofują się z Rosji, między innymi: McDonald’s, Starbucks, Apple, Ikea czy Coca-Cola
- (Rosyjskie) loty turystyczne do zachodnich krajów zostają zablokowane
- Odkryto brutalne zbrodnie popełnione przez armię rosyjską w rejonie Butcha
- 21 maja fabryka stali, która jest ostatnim bastionem Mariupolu zostaje pokonana
- Zatopienie flagowego okrętu Moskva przez siły ukraińskie
- Wysadzenie mostu Krymskiego, dumy Putina
- Rakietowy atak Rosji na cywilne budynki
- Powołanie dodatkowych 300 tysięcy żołnierzy w Rosji
- Ucieczka Rosjan do Gruzji, Kazachstanu Istambułu. Powołanie rezerwistów staje się niepopularne w kraju, ten kto może wyjeżdża
- Około 7.8 milionów Ukraińców uciekło z kraju (z tego niecałe 3 miliony do Rosji i około 2 miliony do Polski)
- Sfałszowane referendum w rejonach Donetsk, Lugansk, Kherson i Zaporizhzhia i przyłączenie regionów do Rosji
- Ukraińcy odbijają Kherson
- Ukraińcy odbijają Kharkiv
- Listopad 2022 miesiącem, w którym 10 milionów Ukraińców nie miało dostępu do elektryczności i wody po ciężkich atakach rakietowych w infrastrukturę odpowiedzialną za dostarczanie do domów prądu
- 21 grudnia Zelenski spotyka prezydenta Bidena w Białym Domu podczas pierwszej wizyty zagranicznej od rozpoczęcia się wojny
2. Finlandia i Szwecja aplikują o przyłączenie do NATO (maj 2022)
Finlandia i Szwecja złożyły w maju 2022 r. wniosek o przyłączenie się do NATO. Decyzja ta wynikała z rosnących obaw tych państw przed agresywną polityką Rosji w regionie, szczególnie po aneksji Krymu w 2014 r. Przystąpienie do NATO pozwoliłoby na wzmocnienie bezpieczeństwa tych państw oraz zwiększenie ich wpływu na kształtowanie polityki bezpieczeństwa w Europie. Finlandia i Szwecja ryzyowały, że ta decyzja może zwiększyć napięcia między Rosją a NATO, ale jednocześnie przyczynić się do wzmocnienia stabilności i bezpieczeństwa w regionie bałtyckim.
3. Ograniczenia Covidowe uspokajają się
Po wybuchu wojny na Ukrainie wydawało się, że problemy związane z pandemią niemal całkowicie przestały istnieć. Sprzedaż firmy Pfizer zanotowała wyraźny spadek, ponieważ ludzie odmawiali przyjęcia kolejnych szczepionek boosterowych. Wymóg noszenia maseczek został zniesiony i obecnie ogranicza się jedynie do szpitali i przychodni. Firma Pfizer oferuje szczepionki przeciwko Covid-19 dla dzieci powyżej 5. roku życia, co wywołało wiele kontrowersji.
4. Rozwój sztucznej inteligencji
Na początku roku Google DeepMind stworzył sztuczną inteligencję, która pozwala pisać własny kod porównywalny do takiego, który pisze przeciętny programista.
Inna wielka innowacja to stworzenie programu o nazwie ChatGPT, czyli sztucznej inteligencji, która pisze artykuły porównywalne do umiejętności przeciętnego pisarza. ChatGPT tworzy również swoje oryginalne treści, układa piosenki i staje się zmorą nauczycieli, ponieważ Ci nie są w stanie rozpoznać czy wypracowanie było napisane przez ucznia, czy sztuczną inteligencję.
5. Pandemia Monkey Pox
W maju wybucha panika związana z pandemią monkey pox. Trwa dwa miesiące, po czym ucicha.
6. Elon Musk kupuje Twittera za 44 miliardy dolarów
Magnat biznesowy Elon Musk zakończył nabycie amerykańskiej firmy mediów społecznościowych Twitter, Inc. 27 października 2022 roku. Musk zaczął kupować udziały w firmie w styczniu 2022 roku, stając się największym udziałowcem już w kwietniu, posiadając 9,1 procent akcji. Musk sfinalizował swoją 44-miliardową transakcję zakupu serwisu i od razu ozpoczął porządkowanie w firmie, w czwartek zwolniono co najmniej czterech najważniejszych dyrektorów Twittera, w tym dyrektora generalnego i dyrektora finansowego.
7. Kryzys ekonomiczny na Sri Lance
Zapewne widzieliście w informacjach, jak tłum ludzi szturmuje pałac prezydencki na Sri Lance. Jednak to tylko fragment historii bankrutującego kraju.
Przypadek Sri Lanki to klasyczny przykład złej polityki, połączony z nieodpowiednim gospodarowaniem pieniędzy. Oto kilka kluczowych punktów, które doprowadziły Sri Lankę do niewypłacalności w 2022 roku:
Rodzina Rajapaksa posiadała władzę polityczną przez niemal 20 lat. Mahinda Rajapaksa sprawował dwie kadencje prezydenckie pomiędzy 2005 – 2015 rokiem. Podczas swojej kadencji oferował różne urzędowe pozycje członkom swojej rodziny.
4 lata później jego młodszy brat, Gotabaya Rajapaksa został prezydentem. W 2019 roku, w czasie swoich rządów, uczynił on swojego starszego brata (i wcześniejszego prezydenta) premierem Sri Lanki i zaoferował wiele innych ważnych pozycji członkom swojej rodziny (jego syn został ministrem sportu).
Ekonomia za czasów władzy rodziny Rajapaksa
Mahinda Rajapaksa wydawał ogromne pieniądze na duże projekty infrastrukturalne takie jak; Lotus Tower (sfinansowany w 100% przez EXIM Bank of China), teatr The Nelum Pokuna (wybudowany przy pomocy Chińskiej siły roboczej), tama Moragahakanda (koszt około 370 miliardów dolarów), porty czy stadiony do krykieta.
Wiele z tych projektów finansowane było za pomocą międzynarodowych kredytów, które w ostatecznym rozliczeniu nie przyniosły pożądanego zwrotu.
Zmiany w polisach politycznych
Kiedy Gotabaya Rajapaksa został prezydentem w 2019 roku, jedną z pierwszych jego zrealizowanych polis było obniżenie podatków. To spowodowało obniżenie przychodu w skarbcu państwa o około 25%.
Następnie zmusił farmerów, aby uprawiali tylko ekologiczną żywność. Skutki tej polisy okazały się dewastujące dla farmerów, którzy produkowali znacznie mniej żywności. W efekcie Sri Lanka musiała importować ryż z innych krajów, droższy o 65%.
Pandemia Covid
Turystyka to ważne źródło dochodu dla Sri Lanki, a ta podczas pandemii spadła do zera.
Cyfry
Wskutek złych decyzji zobowiązania Sri Lanki wzrosły z 11.3 miliardów dolarów w 2005 roku do 56.3 miliardy dolarów w 2020 roku. Stosunek kredytów do krajowego PKB w 2019 roku wynosił 42%, a już w 2021 roku wzrósł do 119%
Wszystkie powyższe czynniki sprawiły, że w kwietniu 2022 roku Sri Lanka ogłosiła, że nie jest w stanie spłacić międzynarodowego kredytu 51 miliardów dolarów. A to doprowadziło do kolejnych konsekwencji.
Braki paliwa w kraju (brak środków, aby sprowadzić surowiec z zewnątrz) spowodował, że taksówki zniknęły z ulic, na drogach miast nie było też śladu prywatnych samochodów czy skuterów.
W kraju brakowało leków (kraj nie miał pieniędzy, aby sprowadzić od innych państw), wzrosły ceny żywności, Chiny z umową na 99-letni lease.
Wreszcie doszło do krwawych protestów gdzie wiele osób zostało rannych, a kilka zginęło. W końcu w lipcu 2022 roku ludzie wdarli się do pałacu prezydenckiego i obalili rządy Gotabaya Rajapaksa
8. Mocny spadek wartości Bitcoina
BitCoin spadł poniżej poziomu $17,000 od ATH (w poprzednim roku był wart prawie $70,000)
W świecie krypto pojawiało się wiele kontrowersji w 2022 roku. Oto kilka kluczowych platform, które zbankrutowały w 2022 roku.
- Upadek platformy FTX
- Bankructwo platformy Celsius
- Bankructwo platformy BlockFi
- Voyager Digital
Warto dodać, że poza upadkiem ważnych platform, CoinDestk zwolnił 18% pracowników, a upadek Luny przyniósł inwestorom $60 miliardów straty.
9. Fed podwyższa stopę procentową siedmiokrotnie w 2022 roku
10. Centralny Bank Anglii podnosi ratę referencyjną ośmiokrotnie
11. 2022 rokiem inflacji
Oficjalna inflacja w UK wyniosła 10.50% w grudniu 2022 roku. Z kolei Office of National Statistic (ONS) podaje, że cena za prąd wzrosła o 65.4%, a cena za gaz wzrosła o 128.9%.
12. Firmy wstrzymują produkcję w sierpniu
Powód — rosnące ceny gazu. Przykłady firm wstrzymujących produkcję w Europie; polska firma Grupa Azoty, brytyjska firma CF Fertilisers UK.
Dlaczego firmy się zamykają? Weźmy pod uwagę niemieckie firmy produkujące aluminium, które na wyprodukowanie 1 tony materiału potrzebują 15,000 kWh. Na podstawie cen z okresu letniego w 2022 roku koszt zużytej energii wynosił 6,000 euro. Cena tony aluminium to 2,000 euro (strata 4,000 euro).
13. Microsoft kupuje firmę Activision Blizzard za 75 miliardów dolarów
Gigant Microsoft wykupił producenta takich gier komputerowych jak: Diablo, Call of Duty czy World of Warcraft.
Przypomnijmy, że twórca Microsoft w poprzednim roku kupił firmę Bethesda za 7.5 miliarda dolarów, producenta takich gier jak Skyrim czy Starfield.
14. Xi Jinping zabezpieczył (po raz trzeci) stanowisko przywódcy Chin
Xi Jinping został ponownie wybrany pod koniec października.
15. Chiny znoszą ciężkie ograniczenia Covidowe
Chiny niemal od samego początku pandemii Covid stosowały „Zero Covid Policy”, co oznaczało, że nie tolerowano nawet jednego przypadku zarażenia się Covidem. Z początkiem 2022 roku większość krajów otwierała się na turystykę i znosiła obostrzenia, Chiny zdecydowały nie podążać za zachodnimi krajami, prowadząc do wzrostu niepokoju społecznego.
Przełomowym momentem był pożar jednego z bloków w mieście Urumqi, w którym zginęło 10 osób. Większość protestantów wierzyła, że Covidowe ograniczenia uniemożliwiły ratunek mieszkańców
Rozpoczęły się rzadko widziane protesty w Chinach, po czym rząd zdecydował znieść ograniczenia Covidowe z końcem roku 2022.
16. Chiny i sektor nieruchomości
Od chwili przedstawienia systemu „Three Red Lines” w 2021 roku, który miał na celu zmniejszenie linii kredytowej wśród deweloperów, sektor nieruchomości w Chinach bardzo osłabł.
Przypomnijmy, że system trzech czerwonych linii został wprowadzony w drugiej połowie 2021 roku i już w grudniu 2021 największy (i najbardziej zadłużony na 300 miliardów dolarów) deweloper Evergrande nie był w stanie spłacić swoich zobowiązań.
Jak wyglądał sektor nieruchomości w Chinach w 2022 roku, oto kilka kluczowych wydarzeń:
- System „Three Red Lines” został poluzowany w 2022 roku, analiza pokazuje, że znaczna część deweloperów w Chinach nie stosowała się do nowego systemu i nie miała z tego powodu kłopotów z rządem
- Wśród 100 największych deweloperów sprzedaże spadły o ponad 40%
- Raty za kredyty hipoteczne nie były spłacane, ponieważ deweloperzy oddawali nieukończone domy/mieszkania
- Wyczekiwany przez deweloperów bailout na kwotę ponad 40 miliardów nigdy nie przyszedł
17. Śmierć Królowej Elżbiety II (08.09.2022)
W wieku 96 lat zmarła najdłużej służący monarcha w Wielkiej Brytanii. Elżbieta II spędziła 7 dekad na tronie. Jeśli interesuje Cię życiorys Królowej Elżbiety II polecamy serię The Crown.
18. Protesty w Iranie
Krwawe protesty w Iranie rozpoczęły się po śmierci 22-letniej kobiety. Oto kluczowe wydarzenia:
- W Iranie panują rygorystyczne prawa względem ubioru dla kobiet (hijab laws).
- 22-letnia Mahsa Amini została zatrzymana przez policję (nazywaną w Iranie „Morality Police”) i zabrana na posterunek za to, że wystawał jej kawałek włosów zza hijaba.
- Na filmie z posterunku widać, że Mahsa wychodzi, po czym mdleje. 3 dni później zmarła. Oficjalne raporty mówią o problemach ze zdrowiem.
- Rodzina kobiety mówi głośno o tym, że ich córka nigdy nie miała problemów zdrowotnych i została pobita przez policję co spowodowało zgon.
- Gazety zaczynają opisywać historię zmarłej, policja nie udostępnia materiałów z samochodu policyjnego. Pojawiają się domysły, że już w drodze na posterunek została pobita przez funkcjonariuszy
- Rozpoczynają się protesty pod hasłem: „Women, Life, Freedom”
- Prezydent kraju Ebrahim Raisi, były sędzia religijny, przez niektórych określany jako Blood Judge (skazał na śmierć wielu za przestępstwa religijne), wydaje rozkaz użycia broni palnej przeciwko protestującym. Różne źródła podają ilość ofiar śmiertelnych pomiędzy 200 a 500 osób. Dokonano ponad 18,000 aresztowań z uwzględnieniem piosenkarzy czy dziennikarzy. Niektórzy z aresztowanych zostali skazani na śmierć.
19. Największy teleskop na świecie James Webb pokazuje niewidziane do tej pory zdjęcia kosmosu
Sami zobaczcie jak to wygląda
20. Upadek Liz Truss, nagłe załamanie Funta Brytyjskiego i bliski upadek firm emerytalnych.
Wprowadzenie
23 września Kwasi Kwarteng (Chancellor of Exchequer) przedstawił polisę ekonomiczną, w której obcięto podatki. Następnie usłyszeliśmy w wiadomościach, że Kwasi Kwarteng stracił pracę, a Liz Truss została najkrócej służącym premierem w Wielkiej Brytanii.
Co dokładnie stało się po tym, jak Kwasi Kwarteng przedstawił plan ekonomiczny i dlaczego bez wkroczenia Centralnego Banku firmy emerytalne byłyby bankrutami?
Czym są Liability-Driven Investment (LDI)
Liability-Driven Investment (LDI) to w uproszczeniu suma wszystkich pieniędzy, które emeryt zaoszczędził z danym funduszem emerytalnym.
Fundusz emerytalny ma obowiązek inwestować pieniądze w taki sposób, który jest bezpieczny i gwarantuje przyszłe wypłaty emerytom bez względu na wahania ekonomiczne.
I tu pojawia się LDI, który sprawdza obecne i prognozuje przyszłe zobowiązania funduszu względem emeryta (stąd nazwa Liability-Driven Investment). Na przykład, jeśli fundusz w następnych 10 latach musi wypłacić emerytowi £200,000, to w tym samym czasie powinien te £200,000 posiadać jako zabezpieczenie w aktywach.
Gdyby okazało się, że fundusz ma braki, na przykład posiada jedynie £150,000 z £200,000, LDI wymaga, aby fundusz natychmiast wyrównał deficyt.
Większość firm emerytalnych w Wielkiej Brytanii ze względu na bezpieczeństwo inwestuje pieniądze na obligacjach rządowych (w UK znanych pod nazwą „gilts”), ponieważ powszechnie uznawane są za najbezpieczniejszą inwestycję.
Ratunek Banku Centralnego wyjaśniony
Po przedstawieniu planu ekonomicznego przez Kwasi Kwarteng, w którym nie przedstawił informacji, skąd rząd zdobędzie środki na prowadzenie kraju (edukacja, wojsko, opieka zdrowotna itp.) utracone z powodu obniżenia podatków. Zagraniczni inwestorzy zaczęli wątpić w solidność plan ekonomicznego rządu i zaczęli masowo sprzedawać obligacje.
Ze względu na dużą sprzedaż, wartość obligacji spadła, a z nimi ilość dostępnych pieniędzy na przyszłe wypłaty dla emerytów. LDI zaczął naciskać na fundusze emerytalne w celu wyrównania aktywów względem obecnych zobowiązań (przyszłych wypłat dla emerytów).
Fundusze emerytalne nie mając pieniędzy, w panice sprzedawały obligacje, które traciły na wartości. Ponieważ sprzedaż obligacji tylko pogłębiała problem (bo niedługo potem kolejna firma emerytalna musiała je też sprzedać) Centralny Bank Anglii wkroczył i zaczął kupować na dużą skalę obligacje, podbijając ich cenę i tym samym ratując firmy emerytalne od upadku.
Wkroczenie Banku Centralnego w tym wypadku było czymś, co wcześniej nie zdarzyło się z uwagi na czynnik wewnętrzny (złe decyzje rządu). Do tej pory Centralny Bank reagował tylko w wyniku czynników zewnętrznych, na które rząd nie miał wpływu (np. pandemia Covid)
21. Chip Act
USA wydaje 280 miliardów dolarów, aby rozwinąć rynek chipów. Jeśli nie wiesz, dlaczego chipy są tak ważne i uważane za cyfrowy surowiec XXI wieku to koniecznie przeczytaj książkę pod tytułem „Chip War” (wybrana jako książka roku przez Financial Times w 2022 roku).
22. Protesty niszczące ważne symbole kultury
(Uwaga spoiler: wspominam tutaj o końcówkę filmu Knives Out 2. Jeśli nie chcesz znać końcówki tego filmu nie czytaj tego podpunktu)
2 Brytyjskie aktywistki Phoebe Plummer i Anna Holland wylały zupę na ikoniczny obraz Vincenta van Gogha, Słoneczniki.
Spoiler alert: W filmie Knives Out 2 dostępnym na Netflix koniec filmu również widzimy sceny aktywizmu, kiedy niszczone są różne dzieła sztuki, łącznie z Mona Lisą, Leonardo Da Vinci. Rodzi się zatem pytanie, czy Netflix przypadkiem nie zachęca młodych aktywistów do niszczenia dorobku kulturalnego cywilizacji i czy nie ma lepszego sposobu na strajk niż wylewanie zupy na obraz?
23. Rok 2022 rokiem zwolnień
Oto przykłady rozpoznawalnych firm i liczby zwolnień:
• Amazon zwolnienia 10,000 pracowników w okresie sezonu przedświątecznego (ewidentny ślad recesji) jest to okres, w którym gigant zwykle zatrudnia
• Apple wstrzymuje nowe zatrudnienia
• Meta zwalnia - 11,000 pracowników,
• Alibaba - 10,000
• Credit Suisse - 9,000
• Tencent - 5,500
• Twitter – 4,800
• Peloton - 4,600
• Ford - 3,000
24. Akcje firm technologicznych załamują się
W związku z wydarzeniami 2022 roku, a zwłaszcza wojną na Ukrainie, wysokimi cenami energii i mocnym wzrostem w kosztach życia, główni gracze na rynku technologicznym ponieśli ogromne straty. Meta straciła dwie trzecie wartości, Amazon połowę wartości rynkowej, Tesla straciła 66% wartości a Google około 40%.
Czy to był dobry moment na kupno? Według mnie, tak.
25. Strajki w UK
Strajki w Wielkiej Brytanii wywołane były przez popularnie określany „Cost of living crises”, w którym ceny niemal wszystkich podstawowych wydatków wzrosły (w tym głównie koszty kredytu, energii, paliwa i jedzenia).
Strajkowali nauczyciele, pozostawiając rodzicom problem z pogodzeniem pracy i opieki nad dziećmi. Pracownicy kolei nie wyjeżdżali, przez co wiele osób miało kłopoty z dojazdem do pracy lub przyjazdem na święta. Strajk straży granicznej spowodował chaos na lotniskach, ambulansy nie wyjeżdżały do chorych, a pracownicy poczty nie donosili listów i paczek w poszczególnych dniach.
26. Populacja na świecie przekroczyła 8 miliardów (15.11.2022)
David, urodzony 15 listopada w Santo Domingo, został symbolicznie określony mieszkańcem Ziemi 8,000,000,000, oznaczając, że ilość ludzi na świecie przekroczyła 8 miliardów. Przypomnijmy, że globalna populacja podwoiła się w mniej niż 50 lat, a prognozy mówią, że populacja będzie jeszcze rosła.
Oto jak wyglądał wzrost populacji pomiędzy 1800 - 2022. Zauważ, że wzrost silnie przyspieszył w ostatnich latach:
1800 - globalna populacja wynosiła 1 miliard
1927 - populacja podwoiła się do 2 miliardów
1960 - populacja wynosiła 3 miliardy
1974 - populacja wynosiła 4 miliardy
1987 - populacja wzrosła do 5 miliardów
1999 - populacja wyniosła 6 miliardów
2011 - populacja wyniosła 7 miliardów
2022 dekadę później wzrosła do 8 miliardów
United Nations przewiduje, że populacja wzrośnie do 9 miliardów w 2037 roku
8 krajów, w których populacja wzrasta najszybciej to:
• Kongo
• Egipt
• Etiopia
• Indie
• Nigeria
• Pakistan
• Filipiny
• Tanzania
Wzrost populacji tradycyjnie kojarzony jest z Chinami, których nie ma na liście najszybciej rosnącej populacji (według UN). Tak naprawdę populacja Chin mocno zwolniła w ostatnim czasie i krajem, który może je wyprzedzić pod względem liczby ludności, są Indie.
Warto zauważyć, że silny wzrost populacji ma miejsce w krajach rozwijających się, gdzie występuje niepewność z jedzeniem. Dla kontrastu, w krajach rozwiniętych widzimy populację spadkową — ludzie odwlekają zakładanie rodziny do chwili ustabilizowania karier, lub decydują się ich nie mieć
Dodam, że wzrost globalnej populacji według niektórych globalistów (spiskowe teorie) ma trwale implikacje na planetę ziemię jak np. wzrost temperatury czy kończące się surowce.
27. Apple przenosi produkcję z Chin do Indii i Wietnamu
Apple przez długi czas polegał niemal całkowicie na produkcji MacBook’ów I iPhone’ów w Chinach. Jednak w ostatnim czasie w Chinach wydłużające się lockdowny oraz problemy geopolityczne wpłynęły na dywersyfikację produkcyjną technologicznego giganta. Dwa kraje w 2022 roku, na jakie otworzył się Apple, to Wietnam i Indie.
28. Wyciek z Pentagonu mówi, że Chiny do 2035 roku planują zwiększyć arsenał bomb nuklearnych do 1500
Artykuły w Financial Times oraz Reuters mówią o wycieku z Pentagonu, który prognozuje, że do roku 2035 arsenał bomb nuklearnych Chin wzrośnie do około 1500, jeśli tempo produkcji zostanie utrzymane na obecnym poziomie. Z pewnością tę informację możemy uznać za bardzo niepokojący, zwłaszcza za względu rosnące napięcia pomiędzy Chinami a Tajwanem, oraz Chinami a Ameryką.
29. Elizabeth Holmes skazana na 11 lat więzienia
Elizabeth Holmes to była CEO firmy Theranos, która zajmowała się nowatorskim sprzętem laboratoryjnych dostępnym dla każdego obywatela. Obietnica firmy polegała na tym, że do badań medycznych nie będzie potrzebna cała ampułki krwi, a jedynie jedna kropla. Jak się okazało później było to kłamstwem. Rewolucyjna maszyna nie działała, a inwestorzy i chorzy zostali oszukani.
30. Sam Bankman-Fried aresztowany
Założyciel dużej platformy kryptowalut FTX został aresztowany na Bahamach, po tym jak spora ilość klientów chciała wypłacić swoje pieniądze z platformy, a okazało się, że środków tam nie ma.
G
31. Zmiany na Netflix
Netflix, w obliczu braku nowych subskrybentów na oczekiwanym poziomie, zauważył, że powodem może być dzielenie się kontem pomiędzy kilkoma domostwami. Aby to ukrócić, Netflix wprowadził upgrade, w którym uniemożliwił logowanie się na dwóch urządzeniach w tej samej chwili, jeśli użytkownik nie posiada subskrypcji umożliwiającej oglądanie na kilku rządzeniach.
32. Żółw wygrywa wyścig z zającem
Dwóch inwestorów: Cathie Wood (zając), oraz Warren Buffet (żółw). Zaraz po pandemii Covid Cathie szybko została okrzyknięta geniuszem inwestycyjnym. Niektórzy mówili, że Buffet przespał moment, a jego strategie są już nieaktualne.
Na początku 2022 roku mogliśmy się przekonać, że z roku na rok Buffet, robiąc regularne zyski w bessie, przegania tych, co robią je jedynie w czasie hossy. Myślę, że wykres poniżej doskonale to odzwierciedla
33. Afganistan (rok po wycofaniu Amerykańskich wojsk) Talibowie zakazują kobietom studiowania
Grudzień 2022. Najwyższy dostępny poziom edukacji dla kobiet w Afganistanie to 6 klasa. W grudniu nowy rząd zakazał dalszej edukacji dla kobiet.
34. G20 w Indonezji
W grudniu w Bal odbyło się G20i. Jednym z głównych tematów była wojna na Ukrainie. USA i Chiny zgadzają się, że broń nuklearna nie powinna zostać użyta w konflikcie Rosji z Ukrainą.
35. Georgia Meloni nowym premierem w Włoszech
Georgia Meloni pochodzi z neofaszystowskiego Włoskiego Ruchu Społecznego (MSI), tego samego, z którego pochodził Mussolini. Na twarzach wielu liderów Europejskich oraz świata pojawia się niepewność. Tym bardziej że nowy premier Włoch ma temperament i nie kryje się z użyciem ostrych słów przed, chociażby, prezydentem Francji, Macronem. Do tego, The Economist zafundował nowej premier okładkę we wrześniowym wydaniu magazynu z zapytaniem, czy Europa powinna się martwić ?
36. Assisted Suicide prawem we Włoszech
W czerwcu Federico Carboni, 44-letni mężczyzna sparaliżowany od 12 lat, zostaje pierwszą osobą we Włoszech, która została legalnie zabita przy udziale organizacji pod „Assisted Suicade”. Przypomnijmy, że ustawa została zaakceptowana przez sąd we Włoszech w 2019 roku.
Jak podobne prawo wygląda obecnie w Kanadzie? W 2021 ponad 10,000 ludzi zakończyło swoje życie w ten sposób (ponad 3% wszystkich śmierci w kraju). Statystyka za rok 2022 nie jest znana na czas pisania artykułu (styczeń 2023), ale prawo to wzbudza tam coraz większe kontrowersje i jest określane w Kanadzie jako „eutanazja dla biednych”.
Jednym ze skandalicznych przykładów tego prawa jest historia kobiety mieszkającej w Toronto o pseudonimie Sophia (nie chciała podać swojego prawdziwego imienia). Kobieta ta skorzystała z Medicaly Assisted Death po tym, jak nie była w stanie znaleźć mieszkania, na które byłoby ją stać.
W listopadzie 2022 roku głośną stała się historia weterana wojennego, który dzwoniąc na infolinię w poszukiwaniu pomocy w walce ze stresem pourazowym po służbie wojskowej, otrzymał ofertę eutanazji jako sposobu poradzenia sobie z problemem.
Dodajmy również, że w 2022 roku w Kanadzie prowadzona była debata czy udostępnić eutanazję osobom z chorobami umysłowymi.
37. Problemu banku Credit Suisse
W Szwajcarii są dwa znaczące banki UBS i Credit Suisse. Problemy banku Credit Suisse zaczęły się w dziale Wealth Management, który zajmuje się inwestowaniem pieniędzy najbogatszych ludzi na świecie.
3 główne powody, które wpłynęły na załamanie się akcji banku:
- Problemy banku zaczęły się już w marcu 2021 kiedy pieniądze klientów zainwestowano w fundusz o nazwie Greensill, oraz w Softbank znany ze spekulatywnego inwestowania w firmy technologiczne. Bank obiecywał bezpieczne inwestycje. Niedługo potem, 10 miliardów dolarów zainwestowanych przez klientów zostały stracone, co spowodowało jeden z największych skandali w Szwajcarii.
- Credit Suisse pożyczył sporo pieniędzy Archegos Capital, który zainwestował znaczną część kapitału (w oparciu na ogromnej linii kredytowej) w akcje na giełdzie. Choć wiele banków straciło przy Archegos Capital, to Credit Suisse miał największą ekspozycję na łącznie 5,5 miliarda dolarów.
- Z początkiem 2022 roku wyciekły wrażliwe dane, które stawiały bank w bardzo złym świetle. Niektóre z wycieków uwzględniają; a) Konta Watykanu (potencjalnie brudnych pieniędzy), z których 350 milionów euro zostało przeznaczone na zakup nieruchomości w Londynie, b) konta przemytników i handlarzy ludźmi z Filipin, c) konta z ukrytymi pieniędzmi skorumpowanych elit politycznych z Wenezueli, Egiptu, Ukrainy i Tajlandii, d) Pomoc Bułgarskiemu międzynarodowemu handlarzowi narkotyków w praniu pieniędzy.
38. Rekordowe profity firm energetycznych w 2022 roku pomimo „kryzysu energetycznego”
5 dużych firm z rekordowym profitem to:
• Shell – profit blisko 40 miliardów
• Chevron – 36.5 miliarda dolarów
• Exxon Mobil – 55.7 miliardów
• BP – profit podwoił się do 27.7 miliarda dolarów
• Total – 36.2 miliardy dolarów
Łączny dochód powyższych firm w 2022 roku wyniósł blisko 200 miliardów dolarów. Przypomnijmy, że był to rok, w którym mówiło się o Cost of living crisis (w UK) oraz kryzysie energetycznym w krajach zachodnich.
